Rozwód w UK to nieprzyjemne przeżycie pod każdym względem. Nie dość, że małżeństwo się rozpada to często towarzyszą temu burzliwe emocje i mnóstwo stresu to jeszcze trzeba zmierzyć się z papierkową stroną rozwodu która przeraża ilością prawniczego żargonu i dokumentów do wypełnienia. Szczególnie w wypadku gdy nie jesteśmy z Wielkiej Brytanii mamy prawo nie wiedzieć od czego zacząć. Brak nam rzetelnego źródła informacji, a w obrocie funkcjonuje wiele pomówień i przesądów na temat rozwodu.

Wymagania rozwodowe w Anglii

Pierwszym rozjaśnieniem niech będzie informacja, że w Brytanii do wzięcia rozwodu wystarczy, gdy jedna osoba z małżeństwa jest rezydentem w kraju, czyli na stałe tu zamieszkuje. Możność rozwodu w Brytanii nie zależy więc od miejsca zawarcia związku. Wiele par będzie miało wybór między rozwodem w dwóch krajach, z których często to właśnie Brytania ma przyjaźniejszy system przeprowadzania rozwodów.

Proces w Wielkiej Brytanii polega głównie na wypełnieniu odpowiednich dokumentów i, przy normalnym obrocie spraw, nie wymaga od nas chodzenia do Sądu. Oczywiście rozwód może zostać udzielony tylko z ważnego powodu, a procedura Sądowa jest obligatoryjna.

O rozwód może starać się osoba która była w związku małżeńskim dłużej niż rok. Dla wszystkich którym miłość zakręciłą w głowie zbyt szybko okres ten może okazać się obowiązkową lekcją pokory. Głównym celem karencji jest to, żeby dać szansę związkowi zanim zakończymy go na zawsze.

Procedura rozpoczyna się od złożenia wniosku do Sądu tzw. divorce petition czyli petycji rozwodowej. Najprościej mówiąc dokument ten jest formą którą osoba która wnosi o rozwód musi wypełnić żeby rozpocząć proces. Forma musi zawierać dane dotyczące obydwu małżonków oraz wnioskodawca (petitioner) musi podać powód rozwodu. Nie wystarczy jednak argument z rodzaju nie bo się już nie kochamy, prawo przewiduje pewne wymogi względem powodu. Podstawowym powodem, który wymaga jednak rozwinięcia, jest nieodwracalny rozpad małżeństwa. Może to dziwić trochę osoby które chciałyby wnosić o rozwód z powodu zdrady lub złego traktowania, ale żeby uzyskać rozwód te sytuacje powinny sprowadzać się do nieodwracalnego rozpadu małżeństwa. Dlatego też, prawo podaje 5 sposobów na udowodnienie rozpadu – zdrada, niewłaściwe zachowanie, 2 letnia separacja (w przypadku rozwodu za zgodą drugiego małżonka), 5 letnia separacje (w przypadku rozwodu bez zgody małżonka) oraz porzucenie. Po stronie wnioskodawcy należy dokonanie właściwego dla jego sytuacji wyboru.

Najczęstsze przyczyny rozwodu

Zdrada jest bardzo częstym powodem rozwodów, ale wybranie jej jako podstawy wymaga od wnioskodawcy podania informacji na temat romansu małżonka. Kiedy miał miejsce? W jaki sposó wpłynął na małżeństwo? W miarę możliwości podanie imienia i nazwiska (zazwyczaj nie jest to wskazane dlatego, że powoduje oczywiste komplikacje). W ramach tej podstawy należy podać powody dla których zdrada sprawiła, że małżeństwo zostało nieodwracalnie zniszczone, czyli najczęściej wnioskodawca musi wyjaśnić jaki wpływ na małżeństwo miała zdrada.

Niewłaściwe zachowanie jest także dość powszechną podstawą. W jej zakres wchodzą sytuacje w których wnioskodawca uważa, że nie jest w stanie żyć ze swoim współmałżonkiem pod jednym dachem. Podstawę może stanowić cały wachlarz zachowań, od agresji i przemocy przez brak higieny osobistej po niesatysfakcjonujące pożycie. Po raz kolejny – wnioskodawca oprócz podania powodu musi opisać z czym to się dla niego wiąże i dlaczego uważa, że nie jest w stanie kontynuować małżeństwa. Sąd chce po prostu usłyszeć odpowiedź na pytanie: co takiego w tej osobie sprawia że chcesz się z nią rozwieść i dlaczego to jest  według ciebie ważny powód?

Dwuletnia separacja jako powód może być najbardziej przyjazną podstawą rozwodu, jednak ten powód wymaga zgody drugiej strony. W praktyce oznacza to, że małżonkowie musieli żyć odzielnie przez ostatnie 2 lata i że obydwoje się zgadzają na rozwód.

Z kolei pięcioletnia separacja nie wymaga zgody drugiej strony.  Wystarczy, że wnioskodawca udowodni, że przez ostatnich 5 lat żył oddzielnie ze swoim małżonkiem żeby uzyskać rozwód.

Porzucenie jest trochę bardziej złożone dlatego, że wnioskodawca musi udowodnić że współmałżonek porzucił go i spowodował rozpad małżeństwa. Małżonkowie muszą żyć oddzielnie przez co najmniej 2 lata. Obydwa te fakty wymagają bardziej technicznego podejścia. Od wnioskodawcy wymagane jest udowodnienie i wskazanie ostatniej daty wspólnego życia z małżonkiem.

Procedury rozwodowe

Obok petycji do Sądu należy przesłać akt ślubu (certificate of marriage) oraz uiszczenie opłaty w |wysokości £550. Możliwe jest zwolnienie z opłaty pod warunkiem, że mamy odpowiednio niski dochód lub pobieramy odowiednie zapomogi.

Powyższy zestaw pozwala na oficjalne rozpoczęcie procedury. Kopia petycji jest dostarczana przez Sąd do małżonka wnioskodawcy. Potem piłka leży po jego stronie – współmałżonek musi przyjąć pismo do wiadomości oraz odpowiedzieć na nie i albo wyrazić zgodę albo nie zgodzić się na rozwód. W przypadku braku zgody Sąd wyznaczy rozprawę na której obydwie strony będą miały szanse przedstawić swoje argumenty. Samo przesłuchanie często okazuje się tylko niepotrzebną uciążliwością – w praktyce bardzo ciężko skutecznie oponować rozwodowi, dlatego ‘zaskarżone’ rozwody są rzadkością.

Jeżeli wszystko pójdzie po myśli wnioskodawcy, następnym krokiem jest uzyskanie tzw. decree nisi. Jest to dokument potwierdzający, że Sąd nie widzi przeszkód dla których nie mógłby udzielić rozwodu. Należy jednak pamiętać, że nie jest to jeszcze równoznaczne z udzieleniem rozwodu. Celem złożenia wniosku o Decree Nisi musimy złożyć wniosek wraz zaświadczeniem w którym potwierdzimy, że wszystko co zostało wskazane w petycji rozwodowej jest prawdą. Istnieje 5 różnych oświadczeń pozostających w korelacji z jedną z 5 podstaw dla rozwodu. Jeżeli wniosek będzie poprawny Sąd wyznaczy dzień, czas i miejsce kiedy Decree Nisi zostanie odczytane w Sądzie (tzw. pronouncement). Odczyt jest tylko formalnością – żadna ze stron nie ma obowiązku stawić się tego dnia w Sądzie (chyba, że któraś ze stron chciałaby sprzeciwić się rozwodowi, co jest jednak rzadkim przypadkiem).

Ostatnim krokiem w procedurze rozwodowej jest złożenie wniosku o tzw. decree absolute. Jest to dokument stwierdzający formalny rozpad małżeństwa. Wnioskodawca musi odczekać 6 tygodni od daty ‘pronouncement’ przed złożeniem wniosku, co daje czas na przygotowanie się na skutki rozwodu. Jeżeli wnioskodawca zaniecha złożenia wniosku o decree absoulte, drugi z małżonków może złożyć taki wniosek w swoim imieniu przez kolejne 3 miesiące. Wnioskujący małżonek będzie musiał stawić się do Sądu, żeby wysłuchać co pierwotny wnioskodawca ma do powiedzenia przeciwko rozwodowi. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem Sąd udziela wydaje decree absolute dla obydwojga małżonków i procedura rozwodowa kończy się – obydwie strony są wolne i mogą zawrzeć ponowne małżeństwo.

Cały proces może wydawać się dość skomplikowany i pełen biurokracji. W związku z tym pomocne może okazać się wsparcie prawnika. Większość firm prawniczych oferuje przeprowadzenie rozwodu za z góry ustaloną stawkę.

Należy pamiętać, że rozwód nie rozwiązuje problemów związanych ze sprawami finansowymi ani opieką nad dziećmi. Zawsze warto zastanowić się nad rozwiązaniem tych problemów przez zawarcie prawnie wiążącej umowy. Brak takiego porozumienia może okazać się bardzo kosztowne w przyszłości ponieważ każda ze stron może rościć sobie własność drugiej przez długi czas po rozwodzie. Warto też wspomnieć o testamencie – jeżeli uwzględniliśmy w nim swojego małżonka, warto pomyśleć o zmianie jego zapisów.