Droga do odszkodowania w Wielkiej Brytanii bywa złożona, ale z pomocą prawnika staje się dużo prostsza.
Najważniejsze to znać swoje prawa, zebrać potrzebne dokumenty i skorzystać z pomocy specjalistów, którzy przeprowadzą Cię przez kolejne kroki: od zgłoszenia sprawy po rozmowy z ubezpieczycielem. Uraz, do którego doszło nie z Twojej winy, może odbić się na zdrowiu i życiu przez długi czas.
Właśnie dlatego warto domagać się uczciwej kwoty, która pomoże wrócić do normalnego funkcjonowania.
Co oznacza odszkodowanie za złamanie barku i ramienia w UK?
To wypłata pieniędzy mająca pokryć straty po urazie. Obejmuje ból i cierpienie (tzw. szkody ogólne) oraz straty finansowe (tzw. szkody szczególne i materialne), np. utracone zarobki, koszty leczenia, rehabilitacji czy zmiany w życiu codziennym. Wartość sprawy zależy od ciężkości urazu, trwałych następstw i skali dyskomfortu.
Prawo w UK pozwala osobom poszkodowanym przez zaniedbanie innej osoby lub firmy domagać się swoich praw. Chodzi nie tylko o rekompensatę bólu, ale także o pokrycie skutków na przyszłość. Odszkodowanie ma pomóc wrócić do możliwie normalnego życia, a gdy to nie jest możliwe – dostosować się do nowych warunków.
Kiedy przysługuje odszkodowanie?
Masz prawo do odszkodowania, jeśli złamanie barku lub ramienia nastąpiło przez działanie lub zaniedbanie kogoś innego. Uraz nie może być wyłącznie Twoją winą. Najczęstsze przypadki to wypadki w pracy, wypadki drogowe, upadki w miejscach publicznych i błędy medyczne.
Podstawą jest wykazanie winy strony trzeciej: braku ostrożności, naruszenia przepisów lub niedopełnienia obowiązków. Jeśli odpowiedzialność była dzielona, nadal możesz otrzymać część kwoty, zależnie od ustalonego procentu winy drugiej strony.
Jakie rodzaje urazów obejmują złamania barku i ramienia?
Urazy mogą być lekkie lub bardzo poważne: od złamań kości po uszkodzenia nerwów i tkanek miękkich. Gojenie bywa długie i wpływa na mobilność oraz pracę. W sprawach o odszkodowanie oceniana jest przede wszystkim ciężkość urazu i jego skutki w dłuższym okresie.
Najczęstsze urazy barku i ramienia, za które przysługuje odszkodowanie:
- Złamania obojczyka: Często po upadkach lub uderzeniach; zwykle leczone odpoczynkiem i fizjoterapią, mogą powodować długotrwały ból.
- Złamania kości ramiennej: Proste lub wieloodłamowe; mogą wymagać unieruchomienia lub operacji.
- Urazy splotu ramiennego: Poważne uszkodzenia nerwów, które kontrolują ruch i czucie; mogą prowadzić do dużej niepełnosprawności, bólu i ograniczeń ruchu.
- Zwichnięcia barku i uszkodzenia stożka rotatorów: Często skutkują przewlekłym bólem i ograniczeniami, nierzadko wymagają operacji i długiej rehabilitacji.
- Zamrożony bark: Zapalenie torebki stawowej powodujące sztywność i ból, utrudniające ruch; może trwać do 2 lat.
- Lekkie urazy tkanek miękkich: Skręcenia i naciągnięcia, które zwykle goją się w kilka miesięcy i wiążą się z niższymi kwotami.
W każdej sprawie ważne jest dokładne udokumentowanie urazu i jego wpływu na codzienne życie, by rzetelnie wycenić roszczenie.
Najczęstsze przyczyny złamania barku i ramienia w UK
Takie urazy zdarzają się w różnych sytuacjach, ale najczęściej wynikają z wypadków spowodowanych przez inne osoby. Zrozumienie, jak doszło do zdarzenia, pomaga prawidłowo przygotować roszczenie i wykazać winę. W Wielkiej Brytanii często spotyka się powtarzające się scenariusze, które dają podstawę do żądania odszkodowania.
To mogą być zwykłe zdarzenia w pracy albo nagłe wypadki drogowe. Jeśli uraz nie był skutkiem Twojej nieuwagi, możesz domagać się rekompensaty, która pokryje konsekwencje zdarzenia.
Wypadki w pracy
W pracy często dochodzi do poważnych urazów barku i ramienia. Pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne miejsce pracy, właściwe szkolenia i sprzęt ochronny. Jeżeli tego zabrakło i doszło do urazu, pracodawca może odpowiadać za szkody.
Typowe przyczyny to: potknięcia o sprzęt lub narzędzia, brak szkolenia, brak lub wadliwy sprzęt ochronny, brak przeszkolenia z ręcznego przenoszenia, użycie niewłaściwych narzędzi, źle zabezpieczone stanowisko, urazy przeciążeniowe przez powtarzalne czynności, upadki z wysokości i słabe oświetlenie. Jeśli da się wykazać zaniedbanie, masz podstawy do roszczenia.
Wypadki komunikacyjne
Wypadki drogowe często kończą się złamaniami barku i ramienia. Nagłe szarpnięcie pasów, upadek z roweru lub motocykla, potrącenie pieszego – to typowe sytuacje. Jeśli winny jest inny uczestnik ruchu, możesz wnieść roszczenie.
Chodzi o kolizje samochodowe, urazy pasażerów (także w pojeździe sprawcy), wypadki autobusowe, rowerowe, motocyklowe i potrącenia pieszych. Nawet jeśli sprawca uciekł lub nie miał ważnego ubezpieczenia, nadal istnieją drogi dochodzenia odszkodowania. Po zdarzeniu warto odwiedzić lekarza, nawet jeśli objawy są słabe – dokumentacja medyczna jest bardzo ważna, a dolegliwości mogą nasilić się z czasem.
Upadki w miejscach publicznych
Upadki w sklepach, szpitalach, na chodnikach czy w restauracjach zdarzają się często i mogą powodować złamania. Za bezpieczeństwo zwykle odpowiada właściciel lub zarządca, który powinien usuwać zagrożenia lub wyraźnie je oznaczać.
Przykłady: poślizgnięcie na mokrej, nieoznakowanej podłodze, potknięcie na nierównym chodniku, upadek przez rozlane płyny lub pozostawione przedmioty. Brak dbałości o bezpieczeństwo może być podstawą do wypłaty odszkodowania.
Błędy medyczne
Rzadziej, ale zdarzają się sytuacje, w których do urazu dochodzi przez błędy medyczne lub zły przebieg leczenia. To może być zła diagnoza, nieprawidłowa terapia, błąd przy operacji albo zaniedbania w szpitalu. Przykład: złe unieruchomienie kończyny po urazie lub błąd operacyjny prowadzący do komplikacji.
Takie sprawy są trudne i wymagają dokładnej analizy dokumentacji oraz opinii biegłych. Trzeba wykazać, że poziom opieki był poniżej standardu i to spowodowało uraz lub pogorszenie stanu zdrowia. Pomoc prawnika od zaniedbań medycznych jest tu bardzo ważna.
Jakie są objawy i konsekwencje złamania barku oraz ramienia?
Złamanie barku lub ramienia to nie tylko ostry ból w chwili wypadku. To problem zdrowotny, który może mieć długie skutki. Objawy różnią się w zależności od miejsca i rodzaju złamania, ale często obejmują silny ból, obrzęk, siniaki, zniekształcenie kończyny, ograniczenie ruchu, a czasem drętwienie lub mrowienie (gdy ucierpią nerwy).
Skutki urazu dotyczą nie tylko zdrowia fizycznego. Mogą wpływać na pracę, codzienne obowiązki i samopoczucie psychiczne. Trzeba to dobrze opisać w dokumentacji, aby uzyskać pełną rekompensatę.
Powikłania zdrowotne po urazie
Poważniejsze złamania mogą prowadzić do długiego bólu, ograniczenia ruchomości barku lub łokcia i osłabienia siły mięśni. Zdarza się uszkodzenie nerwów, co daje drętwienie, mrowienie, a nawet częściowy paraliż (np. przy urazach splotu ramiennego).
Możliwe są także: rozwój zmian zwyrodnieniowych, zamrożony bark, infekcje (przy złamaniach otwartych lub po operacji). W najcięższych sytuacjach dochodzi do trwałej niepełnosprawności, a czasem nawet amputacji. Wszystko to powinno być opisane w dokumentacji medycznej i uwzględnione w roszczeniu.
Znaczenie rehabilitacji
Fizjoterapia jest bardzo ważna po złamaniu barku lub ramienia. Dobrze zaplanowane i systematyczne ćwiczenia pomagają odzyskać sprawność. Często potrzebni są różni specjaliści: fizjoterapeuta, terapeuta zajęciowy, czasem psycholog.
Rehabilitacja generuje koszty: wizyty, sprzęt, leki, czasem zmiany w domu. Roszczenie powinno obejmować nie tylko obecne wydatki, ale też przyszłe potrzeby. Celem rehabilitacji jest zmniejszenie bólu, poprawa funkcji i powrót do codziennych zajęć oraz – jeśli to możliwe – do pracy.
Wpływ urazu na życie codzienne i pracę
Uraz barku lub ramienia może mocno utrudnić codzienne życie i pracę. Znaczenie ma to, która ręka jest dominująca i jaki zawód wykonujesz. Proste czynności, jak ubieranie się, jedzenie, prowadzenie auta czy pisanie, mogą stać się trudne lub niemożliwe. To obniża samodzielność i wpływa na nastrój.
W pracy uraz może oznaczać długą niezdolność, utratę zarobków, a czasem konieczność zmiany zawodu. Cierpią też pasje, sport i życie towarzyskie, co może prowadzić do izolacji, lęku czy depresji. Te elementy – od utraconych dochodów po spadek jakości życia – są brane pod uwagę przy wycenie odszkodowania.
Etapy ubiegania się o odszkodowanie za złamanie barku i ramienia w UK
Roszczenie o odszkodowanie to uporządkowany proces, który da się przejść krok po kroku z pomocą specjalisty. Ważne jest działanie zgodnie z planem i zbieranie mocnych dowodów. Celem jest uczciwa wypłata za poniesione szkody i ból.
Każda sprawa jest inna, ale główne etapy są podobne: zgłoszenie roszczenia, zebranie dokumentów, współpraca z prawnikiem i czasem postępowanie w sądzie. Poniżej opis poszczególnych kroków.
Jak zgłosić roszczenie?
Po urazie zgłoś sprawę możliwie szybko. Obowiązuje termin przedawnienia – najczęściej 3 lata od dnia wypadku lub od chwili, gdy dowiedziałeś się o szkodzie. Najpierw skontaktuj się z prawnikiem od odszkodowań osobowych, który oceni sprawę i podpowie, co dalej.
Start polega zwykle na formalnym powiadomieniu strony odpowiedzialnej (np. pracodawcy, ubezpieczyciela sprawcy wypadku drogowego) o zamiarze dochodzenia roszczenia. Prawnik przygotuje pismo i zbierze podstawowe dane o zdarzeniu. Trzeba dokładnie opisać, co się stało, wskazać winę innej osoby i wstępnie przedstawić urazy.
Jak przygotować dokumentację medyczną i dowody?
Pełna dokumentacja medyczna i inne dowody to fundament sprawy. Bez nich nawet mocne roszczenie może upaść. Zbieraj wszystko, co dotyczy urazu, leczenia i skutków.
Najważniejsze dowody:
- Dokumentacja medyczna: Raporty lekarskie, RTG, MRI, CT, skierowania na fizjoterapię, recepty, opinie biegłych. Prawnik zwróci się do szpitala lub lekarza o pełną dokumentację.
- Dowody zdarzenia: Zdjęcia miejsca wypadku, dane świadków, notatki służbowe (w pracy), raport policji (w drogowych), możliwe nagrania z monitoringu.
- Dowody strat finansowych: Rachunki za leczenie i rehabilitację, potwierdzenia utraconych zarobków, koszty dojazdów, faktury za sprzęt medyczny i pomoc w domu, inne wydatki związane z urazem.
Im bardziej szczegółowe i potwierdzone dowody, tym większa szansa na wysoką kwotę.
Rola prawnika w sprawie o odszkodowanie
Prawnik od szkód osobowych to duże wsparcie. Doradzi, poprowadzi sprawę, zadba o Twoje interesy, pomoże zebrać dowody, oszacuje wartość roszczenia, podejmie rozmowy z ubezpieczycielem i – jeśli będzie trzeba – wystąpi do sądu.
Wybierz kancelarię z doświadczeniem w podobnych sprawach i obsługą po polsku, co ułatwi kontakt. Często spotykana jest umowa “No Win No Fee” (płacisz honorarium tylko po wygranej), więc nie ryzykujesz kosztów, gdy sprawa nie zakończy się sukcesem.
Czas trwania procesu i okres przedawnienia
Czas trwania zależy od wielu czynników: stopnia skomplikowania, ciężkości urazu, nastawienia ubezpieczyciela i tego, czy sprawa trafi do sądu. Mniejsze sprawy kończą się czasem w kilka miesięcy. Poważniejsze, zwłaszcza przy dużych urazach, trwają od roku do kilku lat.
Najczęściej masz 3 lata na zgłoszenie roszczenia (od wypadku lub od momentu uświadomienia sobie szkody). Są wyjątki: np. w przypadku dzieci termin liczy się od 18. urodzin lub przy ograniczonej zdolności umysłowej. Prawnik wskaże właściwą datę, abyś nie stracił prawa do roszczenia.
Jak zwiększyć szanse na uzyskanie wyższego odszkodowania?
Każdy poszkodowany chce otrzymać możliwie wysoką kwotę. Nie da się jej dokładnie przewidzieć na starcie, ale można zrobić wiele, by wzmocnić sprawę. Ważne są szybkie działania, dokładność i przemyślana strategia.
Pamiętaj, że ubezpieczyciel będzie chciał wypłacić jak najmniej. Dlatego liczą się mocne dowody i dobre argumenty. Oto, co możesz zrobić.
Znaczenie kompletnej dokumentacji
Pełny zestaw dokumentów to podstawa. Nie ograniczaj się tylko do wyników badań. Zbierz pełny obraz tego, jak uraz wpływa na Twoje życie.
- Dokumentacja medyczna: Kopie wszystkich raportów, wyników badań, skierowań, recept, notatek od fizjoterapeutów i innych specjalistów. Zapisuj każdą wizytę i zmianę stanu zdrowia.
- Utracone zarobki i koszty: Paski płacowe, umowy, rachunki za leki, dojazdy, sprzęt, pomoc domową, a nawet specjalne ubrania czy przeróbki w domu.
- Dziennik dolegliwości: Notuj poziom bólu, ograniczenia w codzienności, problemy ze snem, zmiany nastroju i inne trudności.
- Zdjęcia i filmy: Dokumentuj uraz i postępy leczenia, pokaż problemy w codziennych czynnościach.
Im lepiej opiszesz ból i straty, tym trudniej będzie podważyć Twoje roszczenie.
Współpraca z doświadczoną kancelarią prawną
Dobór kancelarii ma duże znaczenie. Specjaliści od szkód osobowych wiedzą, jak prowadzić takie sprawy i rozmawiać z ubezpieczycielami. Szukaj kancelarii z sukcesami w podobnych przypadkach.
Dobry prawnik zrozumie specyfikę urazu, wskaże ryzyka i je ograniczy. Rzetelnie oszacuje wartość sprawy: od bólu i cierpienia po przyszłe koszty i utracone dochody. Wiele kancelarii ma polskojęzyczną obsługę, co ułatwia cały proces.
Negocjacje z ubezpieczycielem
Większość spraw kończy się poza sądem. Ubezpieczyciele często składają pierwsze oferty niższe od realnej wartości roszczenia. Tu przydaje się doświadczony prawnik, który przedstawi mocne argumenty oparte na dokumentacji i opiniach ekspertów.
Nie przyjmuj pierwszej propozycji bez porady prawnika. Gdy rozmowy nie przyniosą dobrego wyniku, możliwe jest postępowanie sądowe. Zwykle jednak do porozumienia dochodzi wcześniej, np. na spotkaniach ugodowych.
Ile wynosi odszkodowanie za złamanie barku i ramienia w UK?
To jedno z najczęstszych pytań. Nie ma jednej kwoty dla wszystkich, bo każda sprawa jest inna. Wysokość odszkodowania zależy od wielu czynników analizowanych przez prawników i sądy. Warto poznać ogólne widełki, by zorientować się w możliwych sumach.
Poniższe kwoty dotyczą tylko zadośćuczynienia za ból i cierpienie (szkody ogólne). Ostateczna wypłata zwykle jest wyższa, bo obejmuje też straty finansowe, leczenie, opiekę i inne koszty.
Co wpływa na wysokość odszkodowania?
Najważniejsze czynniki:
- Skala urazu: Rodzaj złamania (proste, skomplikowane, otwarte), długość leczenia, konieczność operacji, stabilność kości.
- Trwałość skutków: Czy uraz ma długie następstwa, np. uszkodzenia nerwów.
- Wpływ na życie i pracę: Ograniczenia w codzienności, brak powrotu do dotychczasowej pracy, zmiana zawodu, utrata hobby.
- Wiek: Młodsze osoby mogą mieć wyższe roszczenia o przyszłe dochody i opiekę.
- Koszty leczenia i rehabilitacji: Wydatki już poniesione i te przewidywane.
- Ból i cierpienie: Oceniane na podstawie dokumentacji i zeznań.
- Podział winy: Jeśli poszkodowany przyczynił się do zdarzenia, kwota spada proporcjonalnie.
- Urazy wcześniejsze: Poprzednie problemy w tym miejscu ciała mogą utrudnić wycenę.
Każdy z tych elementów jest oceniany osobno, aby ustalić uczciwą kwotę.
Przykładowe kwoty odszkodowań
W UK przyjmuje się wytyczne Judicial College Guidelines. Przykładowe zakresy (tylko za ból i cierpienie):
| Rodzaj urazu | Orientacyjny zakres |
|---|---|
| Ciężkie urazy barku z uszkodzeniem nerwów (np. splotu ramiennego) | £24 000 – £60 000 (w skrajnych przypadkach amputacji nawet do ok. £260 000; amputacja na wysokości barku min. £167 380; utrata obu rąk £293 850 – £366 100) |
| Zwichnięcie barku i zerwanie stożka rotatorów | £16 000 – £25 000 |
| Zamrożony bark | £10 000 – £15 000 (wyżej przy dłuższej rekonwalescencji) |
| Lekkie urazy tkanek miękkich (gojące się w kilka miesięcy) | £3 000 – £5 000 |
| Złamanie obojczyka (bez powikłań) | £6 000 – £15 000 |
| Poważne bóle i uszkodzenia barku | £16 000 – £41 000 |
| Urazy ramienia, w tym niepełnosprawność | £1 000 – £256 000 |
Powyższe widełki nie obejmują strat finansowych, kosztów leczenia i opieki, które mogą znacząco podnieść końcową sumę.
Kalkulator odszkodowań i indywidualna wycena sprawy
W sieci dostępne są liczne kalkulatory odszkodowań – traktuj je jako przybliżenie, a nie obietnicę. Każda sprawa wymaga indywidualnej oceny.
Prawnik nie sumuje oddzielnie kwot za każdy uraz. Pełną kwotę dostaje się za najpoważniejszy uraz, a kolejne są wyceniane częściowo (np. 20%, 10%). Rzetelna wycena jest możliwa dopiero po ustabilizowaniu stanu zdrowia. Dlatego organizuje się badanie przez biegłego, który przygotuje raport medyczny potrzebny do wyliczeń.
Szkody osobowe i materialne – co podlega rekompensacie?
Odszkodowanie składa się z kilku części, aby pokryć wszystkie straty:
- Szkody osobowe (general damages): Zadośćuczynienie za ból fizyczny i psychiczny oraz utratę radości z życia. Dotyczy też trwałych następstw, oszpecenia i ograniczeń funkcji.
- Szkody szczególne (special damages): Wydatki i straty związane z wypadkiem:
- Utracone zarobki (obecne i przyszłe), w tym premie, nadgodziny, a nawet utrata pracy.
- Koszty leczenia, rehabilitacji, fizjoterapii, leków, protez i innego sprzętu.
- Koszty transportu na wizyty i rehabilitację.
- Koszty opieki w domu, jeśli była potrzebna pomoc w codziennych czynnościach.
- Koszty dostosowania domu lub samochodu.
- Straty rzeczy (np. ubrania, okulary, telefon, kask).
Te elementy należy zebrać i wycenić tak, by wypłata pokryła pełną szkodę.
Najczęściej zadawane pytania o odszkodowanie za złamanie barku i ramienia w UK
Proces roszczeniowy rodzi wiele wątpliwości. Zebraliśmy odpowiedzi na typowe pytania, by ułatwić przygotowanie się do sprawy.
Pamiętaj, że możesz skonsultować swoją sytuację z prawnikiem i uzyskać poradę dopasowaną do Twojego przypadku.
Jak długo trwa wypłata odszkodowania?
To zależy od złożoności sprawy, ciężkości urazu, postawy ubezpieczyciela i tego, czy dojdzie do ugody, czy do procesu. Prostsze sprawy, z jasną odpowiedzialnością i krótkim leczeniem, mogą zakończyć się w kilka miesięcy.
Przy poważnych urazach, gdy leczenie i rehabilitacja trwają długo, a skutki trzeba ocenić w czasie, sprawa może potrwać rok lub dłużej. Chodzi o to, aby stan zdrowia się ustabilizował, co umożliwia pełną wycenę także przyszłych strat. Prawnik będzie informował o postępach i przewidywanym czasie zakończenia.
Czy mogę otrzymać odszkodowanie za ból i cierpienie?
Tak. Zadośćuczynienie za ból i cierpienie (general damages) to podstawowa część roszczenia. Obejmuje ból fizyczny, stres, utratę przyjemności z życia, ograniczenia w aktywnościach, a także trwałe oszpecenie lub kalectwo. Wysokość ustala się na podstawie dokumentacji, opinii biegłych i porównań z podobnymi sprawami.
To ważny element całej kwoty i ma pokryć negatywne doświadczenia związane z urazem. Prawnik pomoże właściwie udokumentować dolegliwości.
Co robić, jeśli doszło do podziału odpowiedzialności?
Jeśli wina jest dzielona (contributory negligence), i Ty, i druga strona przyczyniliście się do wypadku. Wciąż możesz otrzymać odszkodowanie, ale pomniejszone o ustalony procent.
W takiej sytuacji prawnik będzie dążył do możliwie najkorzystniejszego ustalenia proporcji, opierając się na dowodach i rozmowach z drugą stroną.
Czy warto korzystać z darmowej konsultacji prawnej?
Tak. To szansa na omówienie sprawy ze specjalistą bez kosztów na starcie. Prawnik oceni szanse, podpowie kolejne kroki i odpowie na pytania.
Darmowa rozmowa telefoniczna, online lub na czacie pozwala zdobyć potrzebne informacje i zdecydować o dalszych działaniach bez zobowiązań.
Gdzie znaleźć pomoc prawną po urazie barku lub ramienia w UK?
Dobra pomoc prawna ma duży wpływ na wynik sprawy. W UK działa wiele firm od odszkodowań powypadkowych, w tym z obsługą po polsku. Wybór doświadczonej kancelarii daje spokój i pewność, że sprawa jest prowadzona właściwie.
Warto porównać oferty i wybrać najlepszą dla siebie. Oto, gdzie szukać wsparcia.
Kontakt z kancelarią odszkodowawczą
Najszybsza droga to bezpośredni kontakt z kancelarią.
Szukaj kancelarii, która:
- Specjalizuje się w odszkodowaniach osobowych: Ma wiedzę i doświadczenie w trudnych sprawach urazowych.
- Zapewnia obsługę po polsku: Ułatwia to komunikację i zmniejsza ryzyko nieporozumień.
- Pracuje w modelu “No Win No Fee”: Płacisz honorarium tylko po wygranej.
- Ma dobre opinie i sukcesy: Sprawdź recenzje i przykłady wygranych spraw.
Skontaktujesz się telefonicznie, mailowo lub przez formularz na stronie. Część firm prowadzi też czat online.
Darmowa weryfikacja sprawy i wycena szans na odszkodowanie
Wiele kancelarii oferuje bezpłatną ocenę sprawy (Free Case Evaluation) lub wstępną wycenę zadośćuczynienia. To przydatne, bo pozwala poznać szanse i możliwe kwoty bez ponoszenia kosztów.
Podczas rozmowy opiszesz zdarzenie i uraz, a prawnik oceni perspektywy i wskaże kolejne kroki. Zadaj wszystkie pytania, które Cię nurtują. Nie odkładaj kontaktu – im wcześniej zaczniesz, tym łatwiej zebrać dowody i poprowadzić sprawę skutecznie.